برخی از مهمترین تقسیمبندی هایی که در زمینه انواع قطعات یدکی خودروهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرند عبارت از موارد زیر است:
- قطعات بدنه
- قطعات موتوری
- لوازم سوخت رسانی
- قطعات کولر و بخاری
- لوازم ترمز
- سیستم خنک کننده موتور
- قطعات اگزوز و شارژ
- قطعات گیربکس و جعبه دنده
قطعات یدکی به کار رفته در خودروهای سنگین مثل کامیون، تریلر، اتوبوس و ... با توجه به نقشی که در عملکرد خودرو ایجاد میکنند و طراحی و جنسی که دارند میبایست در فواصل زمانی مشخصی تعویض یا تعمیر گردند.
برای خرید قطعات یدکی ماشین سنگین در حال حاضر دو شیوه حضوری و غیر حضوری وجود دارد. در ادامه مهمترین قطعات یدکی در خودروهای سنگین و همچنین نحوه عملکرد قطعات مذکور را مورد بررسی قرار میدهیم.
قطعات یدکی بدنه خودروهای سنگین
یکی از مهمترین قطعات یدکی خودروهای سنگین قطعات مربوط به بدنه این خودروها میباشد. شاسی، سپر، گلگیر، شیشه، چراغ، دربها و کاپوت از جمله قطعات یدکی مربوط به بدنه خودروهای سنگین میباشند. شاسی خودروهای سنگین قسمت اصلی بدنه این خودروها را تشکیل میدهد که سایر قطعات بدنه، اتاق و موتور بر روی آن نصب میشود.
شاسی خودروهای سنگین معمولاً از فولاد یا آلومینیوم ساخته میشود. انواع دربهای خودروهای سنگین نیز از جمله دیگر قطعات بدنه این خودروها به شمار میرود. امروزه انواع گوناگونی از دربهای مختلف از قبیل دربهای تاشو، دربهای کشویی، دربها عمودی و ... در خودروهای سنگین به کار میرود.
از جمله دیگر قطعات یدکی بدنه خودروهای سنگین میتوان به سیستم روشنایی و چراغهای بیرون خودرو اشاره کرد که معمولاً روی سپر یا کاپوت نصب میشوند.
از جمله قطعات یدکی مهم که در بدنه خودروهای سنگین به کار میرود میتوان به انواع مختلف گلگیر و شلگیر اشاره داشت. وظیفه اصلی انواع مختلف گلگیر این است که از ورود آب و گل و لای به داخل قطعات داخلی خودرو مثل موتور، باتری و ... جلوگیری کند. گلگیرها معمولاً از جنس پلاستیک فشردهسازی شده ساخته شده و در بالای چرخها نصب میشوند.
رینگ، لاستیک و سایر اجزای تشکیل دهنده چرخها نیز از جمله قطعات یدکی به کار رفته در خودروهای سنگین میباشد. رینگها و چرخها نقش مهمی در حفظ تعادل خودرو در هنگام رانندگی ایفاء میکنند. علاوه بر این تزئیناتی که بعضاً بر روی رینگهای خودرو انجام میشود، تاثیر بسزایی در زیبایی ظاهری خودرو بر جای میگذارد.
لوازم موتوری خودروهای سنگین
از جمله قطعات یدکی مهم در خودروهای سنگین میتوان به موتور و متعلقات آن اشاره داشت. در واقع نیروی مورد نیاز برای حرکت خودرو توسط موتور خودرو تامین میگردد. به طور کلی انواع موتورهای قابل استفاده در خودروهای سنگین به دو گروه خودروهای دیزل و خودروهای بنزینی تقسیمبندی میشود.
از جمله قطعات یدکی مهمی که در موتور خودروهای سنگین استفاده میشود میتوان به سیلندر، سرسیلندر، واشر سر سیلندر، شمع، سیستم احتراق و ... .
بلوک سیلندر، بدنه اصلی موتور در خودروهای سنگین را تشکیل میدهد. سایر قطعات یدکی مربوط به موتور از قبیل سرسیلندر و شمعها داخل بلوک سیلندر جای میگیرند. موتور خودروهای دیزلی بر خلاف خودروهای بنزینی شمع ندارد و عمل احتراق به صورت اتوماتیک در آنها انجام میشود.
از جمله قطعات یدکی مهم دیگری که در موتور خودروهای سنگین به کار میرود میتوان به پیستون، شاتون و کارتر اشاره کرد که هر کدام وظایفی را در فرایند احتراق خودروهای سنگین به عهده دارند. پیستون عمل بالا و پایین را انجام میدهد و انرژی حاصل از گازهای تولید شده را به وسیله شاتون به میل لنگ انتقال میدهد.
کارتر محفظهای است که میل لنگ درون آن قرار دارد و از میل لنگ و شاتون در برابر ضربه مراقبت میکند. واتر پمپ نیز یکی دیگر از قطعات یدکی میباشد که در خودروهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرد.
این قطعه وظیفه خنک کردن دمای موتور به وسیله جریان آب مداوم را بر عهده دارد. همچنین در هنگام سرد بودن موتور خودرو واتر پمپ کمک میکند تا دمای آب داخل موتور به سرعت افزایش یافته و اصطلاحاً موتور گرم شود.
قطعات بخاری و کولر در خودروهای سنگین
قطعات کولر و بخاری نیز از جمله قطعات یدکی مهمی به شمار میروند که برای کاهش و افزایش دمایبخش های مختلف خودرو مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه عملکرد هر یک از سیستمهای گرم کننده و خنک کننده خودروهای سنگین را بررسی خواهی کرد:
سیستم گرم کننده و بخاری؛ بخاری خودروهای سنگین از قطعات یدکی متعددی تشکیل شده است. بخاری یک وسیله الکترونیکی است که نیروی مورد نیاز برای فعالیت را از باتری خودرو دریافت میکند. بخشی از آب رادیاتور که داخل شریانها یا جنتهای خودرو جریان دارد، به محفظهای وارد میشود که موجب گرم شدن هوای درون بخاری میگردد.
کلید کنترل بخاری معمولاً داخل کابین و در دسترس راننده قرار دارد. با روشن شدن بخاری جریان هوای گرم از بخاری به درون دریچههای بخاری که در داخل اتاق قرار دارند، ارسال میشود. بخاری گرمای مورد نیاز را از جنتها یا شریانهایی دریافت میکند که به رادیاتور آب اتصال دارند. هرگونه نشتی یا عیب در جنتها و رادیاتور خودرو، موجب اختلال در عملکرد خودرو میگردد.
سیستم خنک کننده و کولر؛ در انواع مختلف خودروهای سنگین ممکن است کولرهای بیرونی یا کولرهای داخلی (اینترکولر) تعبیه شده باشد. کولر نیز از برق باتری تغذیه میکند. عمل خنک کردن در کولر با استفاده از گاز فریون یا گاز مخصوص کولر انجام میشود.
گاز کولر در شریانهای خاصی که مثل یک رادیاتور کوچک است جریان مییابد و موجب کاهش دمای هوای داخل کولر میشود. با روشن شدن کولر، جریان هوای خنک از دریچههای مخصوص وارد اتاق میشود و دما را خنک میسازد. کولرهای داخلی در خودروهای سنگین عملکردی مشابه با کولرهای خارجی دارند.
لوازم سوخت رسانی در خودروهای سنگین
لوازم سوخت رسانی در خودروهای سنگین با توجه به حجم زیاد سوخت در این خودروها از جمله قطعات یدکی مهم به شمار میروند. لوازم سوخت رسانی در خودروهای سنگین وظیفه تزریق مخلوط هوا و سوخت به داخل موتور برای تامین نیروی مورد نیاز موتور را بر عهده دارند.
سوخت رسانی در خودرو میبایست در هر لحظه با توجه به مولفههای مختلفی از جمله دمای موتور و ... تنظیم شود. بنابراین قطعات یدکی به کار رفته در سیستم خودروهای سنگین از نقش ویژهای در بهبود عملکرد موتور برخوردارند. از جمله قطعات یدکی به کار رفته در سیستم سوخت رسانی خودرو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم سوخت رسانی کاربراتوری؛ اساس کار سیستم سوخت رسانی کاربراتوری قرار گرفتن کاربراتور در میان منیفولد هوا است. منیفولد هوا مخلوط هوا و سوخت را به درون سیلندر میریزد تا در فرایند احتراق مصرف شود. قطعات یدکی اصلی در سیستم سوخت رسانی کاربراتوری عبارتند از: باک بنزین، پمپ بنزین، لولههای سوخت رسانی، کاربراتور، فیلتر بنزین، شیر اطمینان.
- سیستم سوخت رسانی انژکتوری؛ تفاوت اصلی سیستم انژکتوری با سیستم کاربراتوری در نحوه ارسال ترکیب سوخت و هوا به داخل سیلندر میباشد. در سیستم سوخت رسانی کاربراتوری مخلوط سوخت و هوا به داخل سیلندر ریخته میشود. این در حالی است که در سیستم سوخت رسانی انژکتوری مخلوط سوخت و هوا به صورت ذرات بسیار ریز به داخل سیلندر پاشیده میشوند. برخی از مهمترین قطعات یدکی مورد نیاز در سیستم سوخت رسانی انژکتوری عبارتند از:
سنسور دریچه گاز، سنسور دمای هوا، سنسور فشار هوا، سنسور دور موتور، سنسور ضربه، سنسور دمای آب، سنسور اکسیژن، انژکتور. انژکتور یکی از قطعات یدکی خودرو میباشد که با توجه به اطلاعاتی که از سنسورهای مختلف دریافت میکند، میزان سوخت قابل تزریق به سیلندر را تعیین میکند.
نحوه کار خنک کننده موتور در خودروهای سنگین
همانطور که اشاره شد خنک کننده موتور نیز یکی از قطعات یدکی به کار رفته در خودروهای سنگین میباشد که وظیفه کاهش دمای موتور و قطعات یدکی آن را بر عهده دارد. انواع خنک کننده خودروهای سنگین با برق کار کرده و از باتری تغذیه میکنند. قطعات یدکی در سیستم خنک کننده موتور به گونهای طراحی شدهاند که از افزایش دمای موتور جلوگیری کنند.
روشن است که افزایش دما در قطعات موتور موجب آسیب به سیلندر و سایر قطعات یدکی موتور میشود. از همین رو سیستم خنک کننده با استفاده از یک ترموستات، دمای موتور را به صورت مداوم اندازه گیری میکند. دمای موتور نهایتاً باید در حالت عادی به 85 تا 90 درجه سانتی گراد برسد. سیستم خنک کننده موتور با استفاده از جریان آب سرد، دمای قطعات یدکی موتور خودرو را کاهش میدهد. برخی از رایجترین انواع سیستم خنک کننده موتور عبارتند از:
- سیستم خنک کننده موتور با آب: در این سیستم حرارتبخش های گرم موتور با جریان مایع خنک کننده دربخش های مختلف موتور به این جریان منتقل شده و بالا رفتن حرارت قطعات یدکی موتور جلوگیری میشود. جریان آب خنک بین رادیاتور و موتور مدام در حال حرکت است و در این مسیر گرمای قطعات خودرو را به خود جذب میکند و به این طریق موجب خنک شدن قسمتهای مختلف موتور میشود. بخشی از این وظیفه توسط فنهای خنک کننده انجام میشود که وسایل برقی میباشند و از باتری تغذیه میکنند.
- سیستم خنک کننده موتور با فن؛ برخی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده سیستم خنک کننده موتور عبارتند از: فن خنک کننده، موتور فن، رادیاتور آب، پمپ آب، ترموستات، لولههای آب و ... .
قطعات اگزوز و شارژ در خودروی سنگین
یکی از قطعات یدکی خودرو که معمولاً در زیر شاسی خودروهای سنگین نصب میشود، اگزوز است. اگزوز مجموعهای از لولههای به هم پیوسته میباشد که دودها و آلایندههایی که از احتراق سوخت ناشی میشود را به بیرون از خودرو ارسال میکند. به طور کلی اگزوز از قطعات یدکی مربوط به بدنه خودروهای سنگین به شمار میرود.
انواع اگزوزهای گوناگون، معمولاً صدای متفاوتی را از خود ساطع میکنند. از همین رو برخی از قطعات اگزوز و شارژ در خودروهای سنگین نقش تزیینی و اکسسوری ایفاء میکنند. برخی از مهمترین قطعات تشکیل دهنده اگزوز خودروهای سنگین عبارتند از:
- لوله اگزوز
- منیفولد خروجی
- لولههای رابط
- انبار صدا خفه کن
- لوله پخش کننده دود
قطعات گیربکس و جعبه دنده در خودروهای سنگین
یکی دیگر از لوازم یدکی ماشین سنگین مهم در خودروهای سنگین سیستم انتقال قدرت یا جعبه دنده میباشد. وظیفه اصلی گیربکس یا جعبه دنده کنترل میزان نیروی وارد شده به میل لنگ برای حرکت خودرو میباشد. جعبه دنده از قطعات متعددی تشکیل شده است. برخی از مهمترین قطعات یدکی گیربکس یا جعبه دنده عبارتند از:
محور کلاچ؛ یکی از اصلیترین قطعات یدکی جعبه دنده به شمار میرود. وظیفه اصلی این محور انتقال نیروی موتور به شافتها یا محورهای دیگر است. محور کلاچ در واقع یک دنده ثابت میباشد که با همان سرعتی که میل لنگ دارد میچرخد.
محور واسط یا محور کمکی؛ این محور با سرعتهای مختلف، ولی به صورت ثابت میچرخد. محور واسط دارای چرخ دندههایی میباشد که میتوانند طیف گستردهای از گشتاور را بسازند.
محور اصلی یا شافت خروجی؛ یکی دیگر از قطعات یدکی مهم گیربکس، محور اصلی یا شافت خروجی میباشد. این محور تعداد زیادی چرخ دنده دارد که با سرعتهای مختلف میچرخند. نیروی اصلی مورد نیاز برای حرکت خودرو توسط این محور تامین میگردد.
بیرینگ گیربکس یا یاتاقان؛ از دیگر قطعات یدکی مهم جعبه دنده یاتاقان است که میان میل لنگ و دسته پیستون قرار میگیرد. وظیفه اصلی این قطعه پشتیبانی از قسمتهای دوار و کاهش اصطکاک جعبه دنده میباشد. یاتاقان، محور واسط و محور اصلی را پشتیبانی میکند تا بیشترین گشتاور را برای حرکت خودرو تولید کنند.
چرخ دندهها؛ از جمله مهمترین قطعات یدکی داخل جعبه دنده، چرخ دندهها میباشند. این قطعات برای انتقال نیرو از یک شافت به شافت دیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
دسته دنده یا سر دنده؛ دسته دنده بیرونیترین قطعه مربوط به متعلقات گیربکس است. سردنده در داخل اتاق و در دسترس راننده قرار دارد.
برخی دیگر از قطعات یدکی خودروهای سنگین
برخی از مهمترین قطعات یدکی خودروهای سنگین عبارتند از:
- قطعات یدکی تزئینی و اکسسوری؛ از جمله قطعات یدکی که در انواع خودروهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرد و بیشتر جنبه تزیینی دارد میتوان به اکسسوری خودرو اشاره کرد. لوازمی مثل روکش صندلی، روکش فرمان، کفپوش خودرو، آنتن، آرم و نشان و ... از قطعات یدکی تزئینی خودرو به شمار میروند. لوازم تزئینی قابل استفاده در خودرو ممکن است غیر از زیبایی کاربردهای دیگری مانند خنک کننده بودن، خوشبو کنندگی و .... دارند.
- قطعات یدکی مربوط به سیستم برق خودرو؛ به مجموعه دینام، استارت، باتری و سایربخش های خودرو که با استفاده از برق کار میکنند، سیستم برق خودرو گفته میشود. به طور کلی قطعات یدکی که داخل سیستم برق خودرو فعالیت دارند، ممکن است تولید کننده برق، ذخیره کننده برق و یا مصرف کننده برق باشند.
شیوه خرید لوازم یدکی خودروهای سنگین
در حال حاضر برای خرید قطعات یدکی خودروهای سنگین به دو شیوه حضوری و غیر حضوری میتوان اقدام نمود. در شیوه حضوری مشتری میبایست به فروشگاههای قطعات یدکی مراجعه کرده و قطعه مورد نظر را خریداری نماید.
در شیوه غیر حضوری بدون نیاز به خروج از منزل میتوان قطعات یدکی مورد نیاز خود را به صورت اینترنتی سفارش داد و خریداری کرد. بدون تردید مشتری شیوه غیر حضوری با توجه به تنوع بیشتر سایتهای عرضه کننده قطعات یدکی و امکان خرید 24 ساعته، نسبت به شیوه حضوری از مزایای بیشتری برخوردار میگردد.
شما میتوانید برای داشتن مشاوره در خصوص خرید انواع قطعات یدکی خودروهای سنگین با متخصصین کارکیتا در تماس باشید. موسسه کارکیتا با حضور بهترین کارشناسان قطعات یدکی خودروهای سنگین و سبک آماده ارائه خدمات خرید و فروش قطعات یدکی و مشاوره در این زمینه میباشد. برای ارتباط با موسسه کارکیتا کافی است به نشانی اینترنتی www.carkita.com وارد شوید.